کابل ترموکوپل
ترموکوپل یا Thermocouple با نام‌های مختلفی همچون ترموکوبل، جفت‌های حرارتی، حسگر و سنسور سنجش دما، جفت‌های گرمایشی و… در بازار شناخته می‌شود. یکی از رایج‌ترین تجهیزات به منظور اندازه گیری دما است. در واقع این تجهیز از دو فلز غیر همجنس ساخته شده است که این دو فلز غیر همجنس از یک سر به هم وصل شده‌اند. زمانی که محل اتصال این دو گرم می‌شود، که ولتاژی بر اثر پدیده سیبک از دو سر فلز آزاد می‌شود، را تولید می‌کند. در حقیقت اختلاف ولتاژ با مقدار دمای محل اتصال دو فلز رابطه‌ای مستقیم دارد که با استفاده از این پدیده می‌توان دمای نقطه مورد نظر را اندازه گیری کرد. ترموکوپل‌ها به صورت سیم و فلزاتی متفاوت در درجه‌های مختلف ساخته می‌شوند. اصولا درجات تولید شده توسط کدهای مختلف به مصرف کنندگان و مشتریان تعیین می‌شود.
برای مثال می‌توان کدهای N، K، E، T و… را نام برد، به عبارت ساده‌تر ترموکوپل نوع K با کد K نام‌گذاری شده است. کابل رابطی که برای آن استفاده می‌شود افزایند طول یا BLF ایتالیا آن هم با تایپ KX است. در حقیقت جفت گرمایی یک ابزاری است که با استفاده از آن می‌توان که دمای تجهیزات مختلف، اجزای داخلی آن، انواع مواد مختلف را اندازه گیری کرد. این جفت گرمایی از دو فلز متفاوت تولید شده که با اتصال آن‌ها به هم مداری ایجاد می‌شود. این مدار است که منجر به تولید دو اتصال الکتریکی آن هم جدا از هم می‌شود؛ که یکی از آن‌ها در جایی است که بایستی درجه حرارت را اندازه گیری کنند.
مشخصات کابل ترموکول
برای این که ترموکوپل به صورت مستقیم به تجهیزات دمایی وصل شود بایستی از سیم یا کابل رابط ترموکوپل استفاده شود. با استفاده از این کابل از دو عیب افت ولتاژ در مسیر انتقال و ایجاد خطای اندازه گیری جلوگیری خواهد شد. این کابل‌ها جزء زیر مجموعه کابل‌های خشک است که همنام و هم خاصیت با پایه‌های ترموکوپل‌ها هستند. در غیر این صورت برای تولید پیل الکتریکی از دو فلز غیر همنام استفاده می‌شود که خطای اندازه گیری یا افت ولتاژ، اکسیداسیون، خورندگی، قطع ارتباط و… به وجود می‌آید.
زمان پیشرفت تکنولوژی و علمِ در دنیا، اندازه گیری دما یکی از مهم‌ترین موارد قابل توجه در صنایع مختلف بود. صنایع غذایی، صنعت نفت، صنعت گاز، پتروشیمی و… از جمله این صنایع مهم هستند. این گونه بود که ترموکوپل‌ها جایگاه خوبی بدست آوردند و با توجه به اهمیت این اندازه گیری به صورت دقیق و درست خیلی اهمیت دارد باید از کابل‌های همجنس با ترمینال و پایه ترموکوپل‌ها استفاده شود. در این صورت است که از ایجاد خطاها و افت ولتاژ و مشکلات ذکر شده جلوگیری می‌شود. حال با گسترش صنایع و ضرورت اندازه گیری دمای کلاس‌های متفاوت از کابل‌های مختلفی استفاده شده است. دسته‌بندی اصلی این کابل‌ها به صورت زیر است:
کابل افزایش طول که با نماد X نشان داده می‌شود.
کابل جبران ساز که با نماد C نشان داده می‌شود.
انواع کابل ترموکوپل
کابل‌های ترموکوپل در دو دسته کلی افزایش طول و جبران ساز هستند.
کابل افزاینده طول ترموکوپل
این دسته از کابل‌های افزاینده طول ترموکوپل با نماد X نشان داده می‌شوند. اغلب در این نمونه از انواع کابل افزاینده طول ترموکوپل؛ جنس سیم داخلی ترموکوپل با ساختار آن هماهنگ است و سبب می‌شود که کمترین میزان افت ولتاژ در مسافت‌های طولانی در سنسور ترموکوپل ایجاد شود. این دسته از کابل‌های افزاینده طول ترموکوپل در برابر نویز پایدار هستند و همان‌طور که عنوان شد دارای دقت بسیار بالایی در انتقال سیگنال در مسافت‌های طولانی هستند.
از این دسته از کابل‌ها می‌توان در محیط‌های آلوده به نویز زیاد، محیط‌های دارای درجه حرارت بالا و در محیط‌های خشک استفاده کرد. این دسته از کابل‌ها مجهز به یک شیلد محافظ برای مقاومت در محیط‌های استفاده هستند. کابل افزاینده طول ترموکوپل با عایق‌های مختلفی از جنس سیلیکون، پی وی سی و تفلون ساخته می‌شود. این نوع از کابل‌ها اغلب از دسته کابل‌های مقاوم در برابر فشارهای مکانیکی، نفوذ باکتری یا قارچ انتخاب شده و در برابر حرارت زیاد یا رطوبت نیز بسیار پایدار هستند.
کابل جبران ساز ترموکوپل
این دسته از کابل‌های جبران ساز ترموکوپل Thermocouple compensation cable دارای انواع متعددی هستند و لازم است که با نوع ترموکوپل مورد استفاده تطابق مصرفی داشته باشند. این کابل در واقع اتصال میان دماسنج ترموکوپل و دستگاه اندازه گیری Measuring device است. این دسته از کابل‌ها با علامت اختصاری C نشان داده می‌شوند؛ مانند کابل KCB، KCA که در دسته کابل جبران ساز ترموکوپل طبقه‌بندی می‌شوند. از دیگر مشخصات این دسته از کابل‌ها می‌توان به ارزان‌تر بودن آن‌ها نسبت به کابل‌های افزاینده طول ترموکوپل اشاره کرد. ضمنا این نوع از کابل‌ها برای فواصل طولانی‌تر و در دمای محیطی حداکثر ۸۰ درجه سانتی گراد قابل استفاده هستند. کابل جبران ساز ترموکوپل لازم است که با پلاریته مناسب وصل شود. همچنین بایستی عنوان کرد که پلاریته کابل‌ها در استانداردهای مختلف متفاوت است.
رنگ سیم‌های موجود در کابل افزاینده طول ترموکوپل به صورت بین المللی استاندارد نشده است و لازم است که نام کشور سازنده آن مشخص شود. این کابل عموما برای انتقال دیتا و یا سیگنال سنسور دما به اتاق کنترل و مانیتورینگ مورد استفاده قرار میگیرد و بایستی اذعان کرد که کیفیت و نحوه کار پروسه کنترل و اتوماسیون صنعتی در ارتباط مستقیم با دماسنج ترموکوپل است و از سوی دیگر دقت در سنجش و زمان پاسخگویی این جفت گرمایی؛ ارتباط مستقیم و صد در صدی با دقت اندازه گیری و میزان افت ولتاژ سیم و کابل ترموکوپل دارد. این دسته از کابل‌ها نیز در برابر نویز و امواج الکترومغناطیسی مقاوم هستند و استفاده از آن‌ها به لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه است.
اما در حالت جزئی در تیپ‌های مختلفی قرار می‌گیرند که هر کدام مشخصات فنی و کاربرد منحصر به خود را دارند. نوع‌های K، E، N، T، J و… شایع‌ترین مدل‌های ترموکوپل‌ها هستند که فلز پایه آن‌ها از نیکل، آهن، مس و سایر فلزات ساخته شده است. در ادامه آن‌ها را بررسی می‌کنیم:
ترموکوپل نوع k
این سنسور دمایی به وفور در صنایع مختلفی استفاده می‌شود و حقیقتا یکی از پرکاربردترین سنسورها است. برای پایه مثبت آن از آلیاژ آلومل و برای پایه منفی آن از آلیاژ کروم استفاده شده است. آلومل استفاده شده آلیاژی است که عمدتا تولید شده از نیکل است و البته شامل فلزاتی همچون سیلیکون، آلومینیوم و منگنز هم است. در این جفت گرمایشی میزان دما از _۲۷۰ تا +۱۳۷۲ درجه سانتی‌گراد است. رنگ استاندارد این مدل ترموکوپل‌ها زرد (مثبت) و قرمز (منفی) خواهد بود.
ترموکوپل نوع s
علت مشهوری این ترموکوپل دقت بالا و پایداری مثال زدنی آن است. در واقع از این نوع جفت حرارتی در مواردی که به دمای بالایی احتیاج است، استفاده می‌کنند. در صنایع داروسازی و بیوتکنولوژی به صورت گسترده از این تیپ سنسور استفاده می‌کنند. محدوده دمای در نظر گرفته شده برای این سنسور از _۵۰ تا +۱۷۵۰ درجه سانتی‌گراد است.
ترموکوپل نوع r
این تایپ هم برای دماهای بالا استفاده می‌شود و شباهت زیادی با مدل S دارد اما میزان درصد رودیوم آن بیشتر است. به همین دلیل ترموکپل نوع r از قیمت بیشتری برخوردار است به عبارتی گران‌تر است. ناگفته نماند حتی عملکرد این دو شبیه به هم است و با توجه دقت بالا و پایداری که دارد برای دماهای پایین هم کاربرد دارد. رنج یا محدوده دمایی در نظر گرفته شده برای این تیپ از _۵۰ تا +۱۷۶۸ خواهد بود.
ترموکوپل نوع b
گفتنی است که این جفت گرمایی هم برای دماهای بسیار بالا کاربرد دارد یعنی قادرند که دماهای بالا را بدون هیچ مشکل و خطایی را راه اندازی کنند. باید بگوییم در میان سنسورهایی که بر پایه فلزات نجیب هستند، بیشترین حد دمایی را دارند و در عین حال پایداری آن‌ها فوق العاده است. محدوده دمایی در نظر گرفته شده برای این تایپ از ۰ تا ۱۸۲۰ خواهد بود.
ترموکوپل نوع p
یکی دیگر از سنسورهایی که بر پایه فلزات نجیب است تایپ نوع p است که معمولا در دماهای بالا استفاده می‌شود. در حقیقت این تایپ هم منحنی شبیه به با تایپ k دارد اما می‌تواند که در محیط‌های اکسید با رنج دمایی تا ۱۲۶۰ درجه سانتی‌گراد کاربرد دارند.
ترموکوپل نوع e
برای پایه مثبت این ترموکوپل از کروم، کرول، نیکل استفاده شده و برای پایه منفی از کنستانتان بهره می‌برند. محدوده دمایی که این ترموکوپل می‌تواند اندازه گیری کند از _۲۷۰ تا +۱۰۰۰ درجه سانتی‌گراد است. EMF این تایپ در برابر تغییرات دمایی گزینه بسیار عالی است. رنگ استاندارد آن برای پایه منفی قرمز و پایه مثبت هم رنگ بنفش است.
ترموکوپل نوع J
پایه مثبت این سنسور آهن بوده و کنستانتان هم پایه منفی آن است. در محیط‌های خلاء یا اکسید شده بدون هیچ مشکلی می‌توان از آن‌ها استفاده کرد. این تایپ باید هر چند وقت یکبار بررسی شوند تا پایه آهنی آن دچار زنگ زدگی نشود. محدوده دمایی در نظر گرفته شده برای این ترموکوپل‌ها از _۲۷۰ تا +۱۲۰۰ است که رنگ قرمز برای پایه منفی و سفید هم برای پایه مثبت است.
ترموکوپل نوع n
پایه مثبت این تایپ از آلیاژ نیکل کروم است و برای پایه منفی آن از فلزات مختلفی همچون سیلیکون، نیسیل، نیکل و منیزیم استفاده می‌شود. محدوده دمایی این تایپ از _۲۷۰ تا +۱۳۰۰ درجه سانتی‌گراد خواهد بود. کد رنگ استاندارد قرمز برای منفی و نارنجی برای مثبت در نظر گرفته شده است.
ترموکوپل نوع t
تایپ نوع t برای پایه مثبت از آلیاژ مس استفاده کرده و برای پایه منفی هم از کنستانتان استفاده می‌کنند. محدوده دمایی که برای این تایپ در نظر گرفته‌اند از _۲۷۰ تا +۴۰۰ درجه سانتی‌گراد است. کد رنگی استاندارد این تایپ برای پایه منفی قرمز بوده و برای پایه مثبت هم آبی در نظر می‌گیرند.
کابل ترموکوپل نسوز
کابل ترموکپل نسوز یا مقاوم در برابر حریق معمولا بر حسب استانداردهای موجود دارای عایق‌هایی از جنس سرامیک با پوشش مس، با عایق XLPE و سیلیکون است. این کابل‌ها در دسته کابل‌های خشک هستند که با نام‌های مختلفی هم روانه بازار می‌شوند. کابل‌های ترموکوپلی نسوز در برابر آتش مقاوم هستند و می‌توانند دمای معینی را تحمل کنند و به عملکرد خود ادامه دهند. این کابل‌ها از موادی ساخته می‌شوند که قادرند از انتشار شعله جلوگیری کنند و آن را به محیط اطراف منتشر نمی‌کند.
ویژگی مهم دیگری که در این کابل‌ها دیده می‌شود این است که در هنگام سوختن گازهای سمی هالوژنی را تولید نمی‌کنند. و البته که بسیار کم دود هم هستند و این باعث می‌شود که راه خروجی و چراغ‌های اضطراری به خوبی مشاهده شوند. این کابل‌ها باید از موسسات بین المللی دارای تاییدیه و مجوز باشند که در غیر این صورت عملکرد صحیحی نخواهند داشت و نباید آن‌ها را تهیه و خریداری کنید.
کابل ترموکوپل شیلددار
کابل‌های ترموکوپل به صورت شیلددار هم ساخته می‌شوند و در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند. در حقیقت این کابل‌ها دارای شیلد بافته شده هستند که آن را در برابر عوامل بیرونی محافظت می‌کنند. در واقع آرمور یا شیلدی که در این کابل‌ها استفاده می‌شود باعث می‌شود که در برابر نویز و امواج الکترومغناطیسی در امان بمانند و عملکرد درستی از خود ارائه دهند.
شیلد یا اسکرین استفاده شده برای این کابل‌ها از آلومینیوم، بافت مس، مسی، ترکیبی از آلومینیوم و مس، مس قلع‌اندود و… باشد. تماما منجر می‌شوند که کابل قیمت بالاتری نسبت به نمونه‌های معمولی و بدون شیلد داشته باشند. چرا که وزن نهایی آن‌ها سنگین‌تر بوده و در محیط‌هایی که شرایط متفاوتی دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرند.
«برای اطلاعات بیشتر و مشاوره رایگان میتوانید با شماره 02133930381 تماس حاصل فرمایید تا همکاران ما در فروشگاه آگر سیلیکون شما را راهنمایی کنن تا شما بهترین و راحت‌ترین خرید را داشته باشید.»
خرید کابل ترموکوپل
قبل از خرید کابل ترموکوپل باید اشاره کنیم که برای مدل‌های مختلف آن، رنج قیمت متفاوتی در نظر گرفته شده است. قیمت ترموکوپل متفاوت است چرا که این تجهیزات از مدل‌های مختلفی ساخته می‌شوند و ساختار داخلی آن‌ها متفاوت بوده حتی محدوده دمایی که ارائه می‌دهند هم مختلف است. بنابراین نباید انتظار داشته باشیم که با قیمتی یکسان روانه بازار شوند. سعی کنید که این تجهیزات مهم را از فروشگاه‌های معتبر تهیه کنید، پیشنهاد ما سایت آگر سیلیکون است.
این فروشگاه فروش ترموکوپل را به صورت عمده و جزئی انجام می‌دهد. با توجه به دغدغه‌هایی که در طول روز گریبان گیر همه شده، آگر سیلیکون خدمات خود را نیز به صورت اینترنتی ارائه می‌دهد. کیفیت محصولات این فروشگاه بسیار بالا است چرا که از جمله بهترین برندهای بازار را به فروش می‌رساند. ناگفته نماند قیمت در نظر گرفته شده برای این کابل‌ها و محصولات به نسبت کیفیتی که دارند بسیار مناسب و رقابتی است که نظر هر بیننده را به خود جلب می‌کند.
تاریخ انتشار 1401/08/01