در صنایع وابسته به برق و تولید ملزومات مرتبط با انتقال جریان الکتریکی؛ روکش سیم و کابل به عنوان یک عامل حفاظتی؛ نقش بسیار مهمی در ارائه کیفیت مطلوب و عملکرد مناسب یک کابل و یا سیم دارد. روکش کابل و سیم علاوه بر حفاظت از جان انسان و موجودات دیگر در برابر خطر برق گرفتگی؛ قادر است هادی الکتریکی را در مقابل تاثیرات مغناطیسی، فشار و صدمات فیزیکی، ولتاژ یا جریان قوی، کشش یا خمیدگی و تاثیرات عوامل اقلیمی محافظت نماید.
امروزه روکش سیم و کابل را با توجه به نوع کاربری آن‌ها و مخاطراتی که در محل استفاده برای آن‌ها وجود دارد انتخاب می‌کنند. بر این اساس امروزه کابل‌های نسوز یا کابل‌های مصرفی در سیستم انتقال جریان الکتریکی و همین‌طور سیستم اعلام و اطفای حریق (کابل ضد حریق) از روکش‌های مختلفی ساخته می‌شوند؛ از جمله المان‌های پر مصرف در ساخت این کابل‌ها استفاده از سیلیکون و پلیمری به نام پلی وینیل کلرید است که در صنعت اختصارا با نام پی وی سی شناخته می‌شود.
سیلیکون در جهان به عنوان عنصری ضد حریق شناخته می‌شود که استفاده از آن به دلیل ویژگی‌های ذاتی و مزایای آن در تولید سیم سیلیکونی و کابل نسوز سیلیکونی رو به فزونی گسترده است. ولی تنها ایرادی که به آن وارد است تجزیه ناپذیری و ماندگاری آن در طبیعت است که از این رو خیلی با محیط زیست سازگار نیست. روکش ساخته شده از جنس پی وی سی بر خلاف روکش سیلیکونی؛ قابل بازیافت است؛ عایق کابل سیلیکونی با گذشت زمان ترگ نمی‌خورد و پایداری یا مقاومت نسبتا خوبی را دارا است. در ادامه این مقاله ضمن بررسی تفاوت روکش سیلیکونی و PVC در کابل‌ها به بررسی مزایا و معایب استفاده از هر کدام که به عنوان تفاوت‌های این دو روکش نیز محسوب می‌شود؛ به طور مختصری خواهیم پرداخت.
مزایای روکش سیلیکونی در کابل و سیم
از مهم‌ترین مزایای استفاده از روکش سیلیکون در ساختمان سیم و کابل می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:
۱- خصوصیات الکتریکی قابل توجه از جمله مصرف پایین‌تر انرژی
۲- انعطاف‌پذیری زیاد روکش سیلیکونی در مقایسه با نوع پی وی سی
۳- پایداری در برابر فرسایش و شرایط سخت محیطی، اقلیمی و جوی
۴- مقاومت در برابر مواد شیمیایی
۵- دامنه مقاومت حرارتی بالا از ۵۰- درجه سانتی گراد تا ۲۰۰+ درجه سانتی گراد
۶- دارای گریدهای مخصوص برای استفاده در دامنه دمایی از ۹۰- درجه سانتی گراد تا ۳۰۰+ درجه سانتی گراد و بالاتر
۷-عدم انتشار شعله‌های آتش در زمان ایجاد حریق
۸- خاصیت خود خاموش شوندگی روکش سیلیکونی
۹- خاصیت کم دود بودن در زمان بروز آتش سوزی
۱۰- فاقد گازهای سمی هالوژنی در زمان حادثه آتش سوزی
۱۱-عدم قابلیت بازیافت مجدد
راه های ارتباطی با مجموعه
مزایای روکش پی وی سی در کابل و سیم
۱- ارزان‌تر از کابل‌های دارای روکش سیلیکونی و مقرون به صرفه‌تر بودن
۲- عایق صد در صد در مقابل انتقال جریان برق
۳- مصارف بسیار گسترده خانگی، صنعتی و کشاورزی
۴- مقاومت در برابر فرسودگی، سایش، مواد شیمیایی، آب یا رطوبت هوا
۵- خاصیت ضد زنگ
۶- امنیت فیزیکی زیاد
۷- طول عمر مفید بالا
۸-عدم محدودیت در استفاده و گستردگی دسترس
۹- قابلیت بازیافت پس از استفاده برای وارد شدن به چرخه تولید مجدد
تفاوت سیم و کابل‌های دارای روکش سیلیکونی و PVC
به عنوان یک عامل تشابه؛ می‌توان به نمای ظاهری مشابه در هر دو روکش سیلیکونی و PVC اشاره کرد. از این رو افرادی که به صورت حرفه‌ای قادر به تشخیص جنس روکش کابل و سیم نباشند ممکن است از این منظر دچار اشتباه شده و یا حتی کابل‌های با روکش‌های فیک خریداری نمایند. بر این اساس در زمان خرید کابل با روکش مناسب و اورجینال بهتر است همواره از تولیدکنندگان معتبر یا برندهای شناخته شده و بعد از کسب مشاوره‌های لازم اقدام به خریداری نمایید؛ این نکته در تهیه کابل و سیم با روکش مناسب آن‌قدر مهم است که قطعا شما را از خسارت‌های سنگین و هزینه‌های احتمالی آتی محفوظ می‌دارد. به عنوان مهم‌ترین تفاوت روکش سیلیکونی و PVC بایستی یادآور شویم که کاربرد روکش سیلیکون در سیم‌ها و کابل‌ها باعث گران‌تر شدن این دسته از کابل‌ها نسبت به استفاده از روکش PVC است. از این رو استفاده از کابل‌های با روکش‌های PVC در پروژه‌های ساخت و ساز مقرون به صرفه‌تر است و بر همین اساس اقبال عمومی و توجه سازندگان پروژه‌ها بیشتر معطوف به استفاده از این نمونه از کابل‌هاست.
تفاوت روکش سیلیکونی و PVC در این است که روکش‌های سیلیکونی؛ قابلیت انعطاف‌پذیری بیشتری نسبت به روکش‌های PVC دارند؛ ولی روکش‌های سیلیکونی در برابر آتش و حرارت بسیار مقاوم‌تر از کابل‌های دارای روکش PVC هستند. تفاوت کابل سیلیکونی و کابل PVC در این است که روکش PVC در سیم و کابل بر خلاف روکش سیلیکونی؛ در زمان سوختن دود و مواد سمی تولید می‌کند و از این نظر برای سلامتی خطرناک است.
تفاوت روکش سیلیکونی و PVC این است که روکش کابل‌های PVC برای استفاده در ولتاژهای متوسط یا بالا قابل استفاده نیستند؛ ولتاژ متوسط ولتاژهای ۳۳-۱ کیلو ولت و ولتاژ قوی ولتاژهای بالاتر از ۳۳ کیلو ولت است. از دیگر تفاوت‌های کابل سیلیکونی و کابل PVC می‌توان به این موضوع پرداخت که قابلیت مقاومت روکش PVC در برابر سرما و گرما بسیار کمتر است؛ بر همین اساس دامنه تحمل روکش سیلیکونی از دمای ۱۰۳- درجه فارنهایت تا ۴۸۰ درجه فارنهایت است؛ ولی روکش PVC می‌تواند محدوده دمایی بسیار کمتری از ۴۰- تا ۲۲۱ درجه فارنهایت را تحمل می‌کند. از دیگر تفاوت‌های روکش سیلیکونی و PVC می‌توان به فرسایش کابل‌های ساخته شده از PVC در مقابل نور شدید خورشید اشاره کرد؛ از این رو برای مناطقی از کشور که دارای آب و هوای گرم و خشک هستند مثل مناطقی از جنوب کشور که تابش آفتاب مستقیم و شدید است و کابل‌ها در آن مناطق در معرض نور شدید خورشید هستند مناسب نیستند.
بنابراین در صورت استفاده از این نوع از سیم‌ها و کابل‌ها؛ عمر مفید آن‌ها کوتاه است و هزینه‌های تعویض و جابجایی آتی را برای مصرف‌کنندگان در پی خواهد داشت. ضمنا یکی دیگر از موارد تفاوت روکش سیلیکونی و PVC در کابل‌ها؛ عدم انعطاف و خم‌پذیری نسبتا کم در روکش‌های PVC نسبت به انواع روکش‌های سیلیکونی است و بر این اساس بایستی به مکان استفاده از این نوع از کابل‌ها توجه ویژه داشت.
تاریخ انتشار 1402/03/07
