آتش سوزی را می‌توانیم یکی از خطرناک‌ترین رخدادها معرفی کنیم که در صورت کنترل نشدن و عدم تشخیص به موقع، می‌تواند خطرات مالی و جانی فراوانی به بار بیاورد. البته اگر به سرعت مشخص شود و از سیستم ها و کابل اعلام حریق استفاده شده باشد، می‌توان در کمترین زمان آن را مهار کرد و از ایجاد آسیب‌های خطرناک نیز جلوگیری کرد.
برای اینکه از تاثیرات مخرب آتش سوزی پیشگیری کنیم نیاز است تا آشنایی با سیستم های اعلام حریق را در اولویت قرار داده و از این سیستم‌ها در تمامی مکان‌ها از جمله ساختمان‌های مسکونی، اداری، تجاری، کارگاه‌ها، کارخانه‌ها و… استفاده کنیم. به طور کلی می‌توانیم بگوییم سیستم اعلام حریق به سیستمی میگویند که به دلیل داشتن ساز و کار ویژه، آتش و دود را در کمتر از چند ثانیه تشخیص داده و آن را مهار می‌کند. برای آشنایی با سیستم های اعلام حریق و کسب اطلاعات بیشتر در مورد آنها، بهتر است تا پایان این مقاله همراه ما باشید.
سیستم اعلام حریق چیست ؟
برای اینکه بتوانید اقدام به خرید سیستم‌های اعلام خرید و استفاده از آنها کنید بهتر است در ابتدا به طور کلی و کامل با این نوع سیستم‌ها آشنا شوید. به زبان ساده می‌توانیم بگوییم سیستم‌های اعلان حریق مجموعه‌ای از تجهیزات مختلف از جمله دتکتورهای دود، شعله، حرارت، گاز و کابل اعلام حریق و…. هستند که به دلیل داشتن سیستم پیچیده و استفاده فلاشرها یا آژیر، اقدام به خبر کردن افراد در زمان برخورد با دود یا حریق می‌کنند.
این کار باعث می‌شود تا افراد بتوانند در کمترین زمان از تجهیزات خاموش کننده مانند کپسول‌های آتش نشانی به منظور از بین بردن حریق و آتش استفاده کرده و جلوی پیشروی و گسترش آن را بگیرند. به عبارتی این سیستم‌ها به سنسورهای حساسی مجهز شده‌اند که به محض برخورد با آتش یا کاهش اکسیژن موجود در محیط، فعال شده و به نوعی افراد را خبر می‌کنند. توجه داشته باشید آشنایی با سیستم های اعلام حریق برای تمام افراد حتی کودکان ضروری بوده و به حفظ جان آنها کمک شایانی می‌کند.
همچنین بخوانید : علائم اختصاری کابل اعلام حریق
انواع سیستم های اعلام حریق کدامند ؟
سیستم‌های اعلام حریق دارای انواع مختلفی هستند که در ادامه دو نوع معروف و مهم آن را به شما معرفی می‌کنیم. توجه داشته باشید هر کدام از آنها می‌تواند ویژگی و خصوصیات مخصوص به خود را داشته باشد و آشنایی با سیستم‌های اعلام حریق می‌تواند به خرید و نصب بهتر به شما کمک کند:
سیستم های اعلام حریق متعارف
سیستم‌های اعلام حریق متعارف جزء سیستم‌های خودکار هستند، در مورد این سیستم‌ها باید بگوییم که در واقع نوعی هشدار وقوع آتش هستند که دو نقطه تماس یا منطقه آشکارساز را شناسایی می‌کنند. به نوعی می‌توانیم بگوییم در سیستم‌های اعلان حریق متعارف، منطقه و ناحیه حدودی حریق مشخص می‌گردد.
کابل اعلام حریق سبب فعال شدن خودکار سیستم اعلام حریق می شوند و افراد را از ایجاد آتش یا افزایش دود با خبر می‌کند. اگر بخواهیم بیشتر در مورد این سیستم‌ها صحبت کنیم باید بگوییم که سیستم‌های اعلام حریق متعارف یک سیستم قدیمی و ساده هستند که به صورت اتوماتیک فعالیت می‌کنند.
معمولاً این سیستم‌ها دارای اندازه‌های مختلفی هستند و شما می‌توانید آنها را از یک زون تا ۴۸ زون خریداری کنید. البته توجه داشته باشید اندازه آنها مهم بوده و شما باید بر اساس بزرگی مجموعه و ساختمان مورد نظر آنها را انتخاب کنید. پس هنگام آشنایی با سیستم های اعلام حریق متعارف حتماً ویژگی‌ها و اندازه آنها را نیز در نظر داشته باشید.
سیستم های اعلام حریق آدرس پذیر
در مورد سیستم‌های اعلام حریق آدرس پذیر باید بگوییم که این سیستم‌ها به تجهیزات الکترونیکی خاصی مجهز شده و علاوه بر اینکه اقدام به اعلام حریق و محل دقیق وقوع حریق می‌کنند، جزء سیستم‌های هوشمند نیز به حساب می‌آیند. موضوعی که در مورد کابل اعلام حریق این نوع سیستم‌ها باید بدانید این است که حتماً باید از سیم و کابل‌های نسوز و سیلیکونی در آنها استفاده شود و اگر میزان امواج الکترومغناطیسی زیاد باشد، نیاز است تا از کابل‌های شیلددار استفاده شود.
از مهمترین کاربرد سیستم‌های اعلام حریق آدرس پذیر می‌توان به استفاده در مکان‌های پرتردد، ساختمان‌های شلوغ و پروژه‌های بزرگ اشاره کرد. موضوعی که در مورد آشنایی با سیستم های اعلام حریق باید توجه داشته باشید این است که برای سیستم سیم کشی آنها باید از افراد متخصص و با تجربه استفاده کرده و قبل از آن حتماً متراژ سیم و کابل و ورودی و خروجی آنها را بررسی کنید. همچنین در نظر گرفتن استاندارد این سیستم‌ها نیز سبب افزایش ایمنی و حفاظت از افراد و محیط می‌گردد.
اجزا سیستم اعلام حریق
سیستم اعلام حریق شامل اجزا و قسمت‌های مختلفی است که کنار هم قرار گرفتن و با هم کار کردن آنها سبب می‌شود تا این سیستم بتواند در مواقع اضطراری آتش را بشناسد و دیگران را مطلع کند. دانستن اجزای سیستم اعلان حریق بسیار مهم بوده و نیاز است تا شما از اصلی‌ترین آنها آگاه شوید؛ در ادامه اجزای اصلی این سیستم‌ها را به شما معرفی می‌کنیم:
دتکتور
هنگام آشنایی با سیستم های اعلام حریق می‌توان متوجه شد که دتکتور یکی از مهمترین اجزا و قطعات آن است. وظیفه این وسیله شناسایی حریق و اعلام کردن آن به دیگران است. در حال حاضر دتکتورها تنوع بالایی دارند ولی از چهار نوع مختلف آنها می‌توانیم به انواع زیر اشاره کنیم.
- حرارتی
- گازی
- دودی
- شعله‌ای
در صورتی که هر کدام از موارد ذکر شده رخ دهد سیگنال‌هایی پنل مرکزی در دتکتور ارسال شده و در نتیجه این سیستم نیز اعلام حریق را فعال می‌کند. اگر بخواهیم بیشتر در مورد این سیستم اعلان حریق مهم برای شما صحبت کنیم باید بگوییم که با استفاده از آن می‌توان در کمترین زمان آتش یا اثرات جانبی آن مانند حرارت و دود را تشخیص داد.
در بیشتر مواقع دتکتورها از برق ۲۴ ولت تغذیه می‌کنند، اما ممکن است دتکتورهایی نیز وجود داشته باشند که نیاز به برق ۱۲، ۴۸ و ۲۲۰ ولت داشته باشند. مکانیسم و عملکرد هر کدام از تکتورهای ذکر شده با یکدیگرم متفاوت است. گاهی مواقع نیاز است تا در مکان‌های بزرگ از چندین دتکتور مختلف برای تشخیص سریع‌تر آتش و دود استفاده شود. از دیگر موضوعاتی که در مورد دتکتور باید در نظر داشته باشید، این است که این تجهیزات باید در معرض دید همگان قرار داشته باشند و نیاز است تا فاصله دتکتورها از منبع روشنایی نزدیک به دو برابر ارتفاع روشنایی باشد.
کابل اعلام حریق
کابل اعلام حریق را نیز می‌توانیم یکی از اجزای حیاتی این سیستم‌ها معرفی کنیم که نقش مهمی در افزایش ایمنی و پیشگیری از گسترش آتش دارد. این کابل‌ها معمولاً از روکش‌های مخصوص و چند لایه تهیه شدند که در مقابل آتش مقاومت فراوانی دارند. کابل‌های حریق دارای انواع مختلف زیر هستند:
- کابل‌های زندگی
- کابل‌های حساس به دود
- کابل‌های تغذیه
- کابل‌های ارتباطی
نیاز است تا هنگام خرید، این موضوع را در نظر داشته باشید. از مهمترین ویژگی کابل‌های اعلام حریق می‌توان به مقاومت در برابر حرارت و آتش زیاد، عملکرد پایدار در شرایط آتش سوزی، مقاومت در مقابل رطوبت و مقاومت در برابر اشعه مضر خورشید اشاره کرد. توجه داشته باشید از این کابل‌ها می‌توان برای سیستم‌های اعلام حریق در مکان‌های مختلف مانند صنعت، ساختمان‌های اداری، تجاری و مسکونی و نقاط حساس مثل بیمارستان‌ها و آزمایشگاه‌ها استفاده کرد.
آژیر اعلام حریق
در مورد آژیر اعلام حریق باید بگوییم که این تجهیزات نیز مانند سایر اجزا به پنل مرکزی متصل هست و هنگام برخورد با دود و آتش فعال می شودو اقدام به ارائه اعلام‌های دیداری و شنیداری می‌کند. زنگ‌های هشدار دهنده اعلام حریق معمولاً دارای صداهای متمایزی بوده و در اغلب مواقع از نوع کاسه‌ای هستند. علاوه بر این، زنگ یا طنین نیز بر اساس سلیقه شما قابل تنظیم بوده و حتی می‌توانید از آژیرهای بدون صدا که فقط دارای نور و چراغ هستند، استفاده کنید.
در مورد آژیر اعلام حریق باید در نظر داشته باشید که صدای آنها باید در تمام قسمت‌های ساختمان از جمله انبار، راه پله‌ها، پارکینگ و…. شنیده شود. همچنین اگر در مکان‌هایی آنها را نصب می‌کنید که افراد ناشنوا وجود دارند نیاز است تا حتماً از چراغ‌ها و فلاشرهایی با نور زیاد نیز استفاده شود. در کنار تمامی تجهیزات ذکر شده، آژیر نیز اهمیت خاص خود را دارد و باعث می‌شود تا افراد در کمترین زمان متوجه آتش سوزی و یا افزایش دود محیط شده و اقدامات موثر را برای خاموش کردن آن انجام دهند.
کنترل پنل اعلام حریق
در مورد آشنایی با سیستم های اعلام حریق می‌توانیم کنترل پنل را نیز نام ببریم. کنترل پنل‌های اعلام حریق نیز جزء سیستم‌های مهم و حیاتی به حساب می‌آیند که اقدام به تشخیص و اعلام حوادث در ساختمان‌ها می‌کنند. این پنل‌ها از قسمت‌های مختلفی مانند
- سنسورها
- دستگاه‌های اعلام
و به عبارت دیگر تعدادی دستورات کنترلی وجود دارد که از کنار هم قرار گرفتن آنها یک سیستم یا پنل جهت اعلام حریق ایجاد می‌شود. در مورد اهمیت این پنل می‌توانیم به شناسایی سریع و دقیق حوادث آتش سوزی اشاره کنیم که این موضوع باعث واکنش سریع افراد جهت خاموش کردن آتش و پیشگیری از آسیب‌های مالی و جانی می‌شود.
اکثر این پنل‌ها دارای نمایشگرها و رابط کاربری ساده‌ای بوده که قادر هستند اطلاعات مربوط به مشکلات ایمنی مانند افزایش دود یا وقوع حریق را نمایش دهند. در مورد نحوه عملکرد کنترل پنل باید گفت که پس از وارد شدن ضربه یا فشار یا حتی فعال شدن یکی از دتکتورها، اتصالی کوتاه ایجاد می شود و بعد از آن مدارهای الکترونیکی وارد عمل می‌گردند. بعد از آن دستور به آژیر وارد می شود و در نهایت نیز اعلام حریق توسط کنترل پنل انجام می‌شود.
سایر تجهیزات سیستم اعلام حریق
علاوه بر موارد بالا ، در سیستم اعلام حریق تجهیزات دیگری نیز وجود دارد. از مهمترین این تجهیزات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- دستگاه مرکزی
- شصتی اعلام حریق
- دستگاه تلفن کننده اعلام حریق
- چراغ ریموت
- مرکز تکرار کننده
- پایه دتکتور
- ماژول‌ها
- قسمت‌های کنترل، نظارت و تشخیص
همانطور که بیان شد، سیستم‌های اعلام حریق دارای تنوع بالایی هستند و هر کدام از آنها نیز از قسمت‌های مختلفی تهیه شده‌اند.
علاوه بر این، تجهیزات داخلی سیستم‌های قدیمی با جدید تفاوت‌های زیادی دارد. موضوعی که در مورد سایر تجهیزات این سیستم باید
در نظر داشته باشید این است که قبل از خرید هر نوع سیستم اعلام حریق نیاز است تا در مورد اجزای آن تحقیق کرده تا بتوانید بهترین
تجهیزات را خریداری کنید.
همچنین ، توجه به قدرت، سرعت، راندمان و قیمت نیز در مورد تجهیزات این سیستم‌ها از موارد مهم و ضروری است. در اغلب مواقع
هنگامی که قصد نصب سیستم اعلام حریق در ساختمان‌های بزرگ را دارید نیاز است تا از تجهیزات بیشتری نیز استفاده کنید. این در
حالی است که برای ساختمان‌های کوچک و کم جمعیت از سیستم‌های معمولی با تعداد تجهیزات کمتر استفاده می‌شود.
نتیجه گیری
در این مقاله برای شما در مورد آشنایی با سیستم های اعلام حریق صحبت کردیم و همانطور که متوجه شدید این سیستم‌ها از دستگاه‌های
الکترونیکی مختلفی تشکیل شده‌اند که همه آنها با همکاری یکدیگر اقدام به شناسایی و خاموش کردن آتش می‌کنند. به دلیل اهمیت فراوانی
که این سیستم‌ها برای پیشگیری از خسارات و آسیب‌های جبران ناپذیر مالی و جانی دارد، در نتیجه نیاز است تا همه افراد قبل از خرید
و نصب در مورد ساز و کار یا انواع آنها تحقیق کرده یا با فروشندگان و افراد با تجربه و ماهر در این زمینه صحبت کنند تا بتوانند
بهترین سیستم‌های اعلام حریق را خریداری کنند.
همچنین ، در کنار توجه به کیفیت بالا بهتر است فروشندگان معتبر و با اصالت را انتخاب کنید زیرا این سیستم‌ها از اهمیت و حساسیت بالایی
برخوردار بوده و عدم اهمیت به این موضوع نه تنها سبب پیشگیری از آتش سوزی نمی‌شود بلکه می‌تواند مشکلات فراوان به وجود بیاورد.
به روز شده در 23 تیر 1403
